Fases van Startupfinanciering: Van Bootstrapping tot IPO

Een goed idee is vaak het begin van een succesvolle onderneming, maar zonder voldoende kapitaal blijft zelfs het sterkste concept steken in de kinderschoenen. Veel ondernemers worstelen met de vraag: hoe financier ik de volgende stap van mijn bedrijf? In elke fase van een startup bestaan er andere financieringsmogelijkheden, variërend van het inzetten van eigen spaargeld tot het ophalen van miljoenen via een beursgang.

In dit artikel nemen we je stap voor stap mee door de belangrijkste financieringsfases – van bootstrapping en seed funding tot Series C en een IPO. Daarbij bespreken we niet alleen de kenmerken van elke fase, maar ook de voor- en nadelen én praktische voorbeelden. Zo krijg je inzicht in welke strategie en timing passen bij jouw bedrijfsgroei.

Wat is startupfinanciering?

Startupfinanciering verwijst naar de verschillende manieren waarop ondernemers kapitaal ophalen om hun bedrijf te starten, te laten groeien en op te schalen. Elke fase kent eigen kenmerken en doelen. Een vroege investering kan gaan naar productontwikkeling of marktvalidatie, terwijl latere rondes vaak gericht zijn op internationale expansie of overnames.

Kort gezegd: de juiste financiering op het juiste moment bepaalt of een goed idee uitgroeit tot een duurzame onderneming.

Bootstrapping: starten met eigen middelen

Veel ondernemers beginnen hun avontuur met bootstrapping – het financieren van de startup met persoonlijke spaargelden of inkomsten uit het bedrijf zelf.

Voordelen:

• Geen externe aandeelhouders, dus volledige controle.
• Alle beslissingen liggen bij de oprichter.

Nadelen:

• Beperkte middelen kunnen de groei en snelheid ernstig beperken.

Een praktijkvoorbeeld: een softwareontwikkelaar die een SaaS-dienst start vanuit zijn eigen spaargeld. Hij bouwt het eerste product zelf en weet via betalende pilotklanten de eerste omzet te genereren. Dit geeft hem bewijs richting toekomstige investeerders dat zijn idee werkt.

Tip: Houd altijd een buffer achter voor privé-uitgaven. Ondernemers die álles in hun bedrijf stoppen, lopen vaak persoonlijke risico’s waar investeerders later huiverig van worden.

Ook familie en vrienden worden in deze fase vaak betrokken. Dit staat bekend als “Friends, Family & Fools”. Hoewel vertrouwen groot is, is het cruciaal om duidelijke contracten te gebruiken. Dit voorkomt misverstanden wanneer verwachtingen uiteenlopen.

Pre-Seed Funding: de eerste externe kapitaalinjectie 

De eerste formele stap richting extern kapitaal is pre-seed funding. Deze fase is bedoeld om een idee tastbaar te maken – denk aan het bouwen van een prototype of het uitvoeren van marktonderzoek.

Bronnen van pre-seed funding:

• Familie en vrienden (in een professionelere vorm).
• Angel investors die bereid zijn in een zeer vroege fase risico te nemen.
• Subsidies of innovatiekredieten vanuit de overheid.

Een voorbeeld: een startup in duurzame verpakkingen kreeg €50.000 van een angel investor om hun eerste prototype te ontwikkelen. Deze beperkte investering zorgde ervoor dat ze binnen zes maanden een pilot konden draaien bij een grote supermarktketen.

Het doel van deze fase is niet om een compleet bedrijf neer te zetten, maar om aannemelijk te maken dat er een markt is voor je oplossing. Transparantie over hoe het geld wordt besteed, vergroot de kans dat investeerders je blijven volgen in latere rondes.

Seed Funding: productontwikkeling en marktverkenning 

Met seed funding wordt de eerste officiële kapitaalronde bedoeld. Het opgehaalde geld gaat doorgaans naar productontwikkeling en het betreden van de markt.

Belangrijke doelen:

• Het ontwikkelen van een Minimal Viable Product (MVP).
• Eerste klanten werven en marktonderzoek doen.
• Vaststellen of het businessmodel schaalbaar is.
• Investeerders in deze fase zijn vaak angel investors, seed-VC’s, incubators en accelerators.

Een voorbeeld uit de praktijk: een healthtech-startup haalde €500.000 seed funding op om een app te ontwikkelen waarmee huisartsen patiënten beter kunnen monitoren. Binnen een jaar wisten ze 10 huisartsenpraktijken aan zich te binden, waarmee ze hun potentie konden aantonen richting Series A.

Let op: in deze fase wordt de waardering van je startup vaak stevig bediscussieerd. Omdat er nog weinig cijfers zijn, werken ondernemers en investeerders soms met converteerbare leningen of SAFE-overeenkomsten om de waarderingsdiscussie uit te stellen.

Series A: opschalen

Wanneer product en markt bewezen zijn, komt Series A funding in beeld. Hier gaat het om het opschalen van de organisatie en het optimaliseren van het businessmodel.

Kenmerken Series A:

• Bedragen variëren vaak tussen €2 miljoen en €15 miljoen.
• Focus ligt op groei, niet meer op experimenteren.
• Investeerders verwachten duidelijke KPI’s: omzetgroei, klantacquisitiekosten, churn-rate.

Voorbeeld: een Nederlandse e-commerce startup haalde €8 miljoen op in Series A om hun logistieke processen te automatiseren en internationaal uit te breiden naar Duitsland en België.

In deze fase komt ook de rol van venture capitalists nadrukkelijker in beeld. Hun inbreng is niet alleen financieel, maar ook strategisch: toegang tot netwerken, expertise en internationale partners.

Series B en C: verdere groei en internationale expansie 

Series B draait om verdere opschaling: vergroten van marktaandeel, uitbreiden van het team en professionaliseren van processen. Bedragen lopen vaak op tot tientallen miljoenen euro’s. Investeerders willen hier harde bewijzen zien dat je businessmodel schaalbaar is.

Series C (en verder) richt zich vaak op internationale groei, strategische partnerships, fusies of overnames. Grote private equity-partijen en corporate investeerders stappen nu in.

Voorbeeld: een fintech-bedrijf dat met Series B €20 miljoen ophaalde om zijn betaalplatform naar Zuid-Europa uit te rollen. In Series C volgde nog eens €50 miljoen om markten in Azië te betreden.

Cruciaal in deze fases is due diligence. Investeerders nemen uitgebreid de tijd om financiële gegevens, contracten en governance te toetsen. Een goed voorbereide due diligence kan het verschil maken tussen een deal of een afwijzing.

Pre-IPO en IPO: naar de beurs

De laatste grote stap is de weg naar een Initial Public Offering (IPO). Vaak gaat hier een pre-IPO ronde aan vooraf, waarin het bedrijf extra kapitaal ophaalt om de interne structuur en compliance op orde te brengen.

Voorwaarden voor een succesvolle IPO:

• Financiële stabiliteit en voorspelbare cashflows.
• Sterk managementteam en governance.
• Een bewezen internationale groeistrategie.
• Geschikte timing op de beurs.

Een voorbeeld is Adyen, dat in 2018 via een IPO meer dan €900 miljoen ophaalde en sindsdien één van de meest waardevolle fintechbedrijven van Europa werd.

Ook na een beursgang kunnen bedrijven nog kapitaal ophalen via emissies of obligaties. Maar het publieke karakter vraagt een hoge mate van transparantie en rapportage.

Veelgestelde vragen

Hoe bepaal ik de waarde van mijn startup?

Gebruik methoden zoals Comparable Company Analysis, Discounted Cash Flow of de Berkus-methode. Combineer dit met bewijs van tractie: klanten, omzetgroei en een sterk team.

Wat zijn angel investors?

Angel investors zijn vaak ervaren ondernemers die in een vroege fase kleine bedragen (tussen €10.000 en €500.000) investeren én hun netwerk beschikbaar stellen.

Wanneer is het juiste moment voor een IPO?

Wanneer je financieel stabiel bent, een internationale groeistrategie hebt en de governance op orde is. Timing van de markt speelt ook een grote rol.

Conclusie

Elke fase van startupfinanciering brengt zijn eigen uitdagingen én kansen met zich mee. Of je nu begint met bootstrapping, je eerste seed funding ophaalt of nadenkt over een IPO: het succes valt of staat met de juiste voorbereiding, timing en partnerschap.

Wat alle fases gemeen hebben, is dat investeerders niet alleen naar je idee kijken, maar vooral naar je team, tractie en transparantie. Door je bedrijf goed voor te bereiden op due diligence en heldere afspraken te maken, vergroot je de kans op een succesvolle transactie.

Benieuwd welke financieringsvorm het beste past bij jouw bedrijf? Download onze gratis whitepaper Succesvol je bedrijf verkopen of plan een vrijblijvend gesprek met Summit Corporate Finance. Samen helpen we je de juiste keuzes te maken voor de volgende stap.